Το ενδομήτριο κατά την αναπαραγωγική ηλικία της γυναίκας αυξάνεται σε μέγεθος κατά την 1η φάση του κύκλου με την βοήθεια των οιστρογόνων, κατόπιν "ωριμάζει" με την βοήθεια της προγεστερόνης κατά την 2η φάση του κύκλου, και απομακρύνεται ώστε να αναγεννηθεί. Η αποβολή του ενδομητρίου σαν περίοδος σηματοδοτεί την έναρξη του νέου κύκλου.

Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες το ενδομήτριο παρουσιάζει μεγάλη πάχυνση η οποία εύκολα διαγιγνώσκεται υπερηχογραφικά.  Κύριο σύμπτωμα στις περιπτώσεις αυτές είναι η αιμόρροια δηλαδή η μικρή ποσότητα αίματος που εμφανίζεται στον κόλπο. Πολλές φορές η πάχυνση αυτή είναι ασυμπτωματική οπότε την ανακαλύπτουμε κατά την διάρκεια της προγραμματισμένης γυναικολογικής εξέτασης.

Στις γυναίκες που βρίσκονται ήδη στην εμμηνόπαυση, το ενδομήτριο είναι ατροφικό λόγω της απουσίας ορμονικού ερεθίσματος. Υπάρχουν περιπτώσεις όμως στις οποίες το ενδομήτριο και εδώ εμφανίζεται πεπαχυσμένο, μεγαλύτερο σε μέγεθος από ότι θα έπρεπε βάσει της ηλικίας της γυναίκας.

Η μη επεμβατική ιστολογική εξέταση του ενδομητρίου αφορά αυτές τις απλές περιπτώσεις πάχυνσης του ενδομητρίου στις οποίες δεν πιθανολογείται παρουσία πολύποδα ή δεν υπάρχει αιμόρροια.

Η λήψη ιστού γίνεται με την βοήθεια λεπτού καθετήρα βιοψίας, από αποστειρωμένο σιλικονούχο υλικό. Ο καθετήρας αυτός μέσω του κόλπου εισάγεται από το στόμιο του τραχήλου  στο εσωτερικό της ενδομητρικής κοιλότητας. Λόγω του πολύ μικρού μεγέθους του δεν προκαλεί ιδιαίτερη ενόχληση οπότε συνιστάται για όλες τις περιπτώσεις ανεξάρτητα από την ηλικία ή το ατομικό ιστορικό. Το δείγμα το οποίο παίρνουμε το στέλνουμε στον Παθολογοανατόμο ο οποίος θα μας δώσει μια εικόνα για το τι συμβαίνει στο εσωτερικό της μήτρας.

Εάν η απάντησή της ιστολογικής εξέτασης είναι ικανοποιητική και αφορά κάτι το οποίο αντιμετωπίζεται με συντηρητικά μέσα τότε ο έλεγχος σταματάει εδώ. Αν όμως η ιστολογική εξέταση μας δώσει ένα αποτέλεσμα το οποίο απαιτεί περαιτέρω έλεγχο τότε αυτός είναι επιβεβλημένο να πραγματοποιηθεί.