Το ορμονικό σύστημα είναι αλληλένδετο μέσα από ένα δίκτυο αλληλεξάρτησης και αλληλεπίδρασης. Η δράση των ορμονών εκδηλώνεται μέσω κυτταρικών ή πυρηνικών υποδοχέων σε πολλά όργανα. Μία λειτουργία τόσο ευαίσθητη και επαναλαμβανόμενη όπως η περίοδος και η ωορρηξία αποτελεί εύκολο "στόχο" διαταραχών.
Οι διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα είναι πολύ σύχνες στην εποχή μας και πέρα από τις διαταραχές που θα προκαλέσουν από τις αυξομειώσεις τους στον οργανισμό, θα επηρεάσουν και τον κύκλο. Οι διαταραχές του κύκλου μπορεί να είναι είτε της μορφής της αμηνόρροιας (εξαφάνιση της περιόδου) είτε της μορφής της αιμορραγίας ή αιμόρροιας. Ο οργανισμός δίνει χειροπιαστά ένα σήμα ότι κάτι δεν λειτουργεί σωστά και αναγκάζει την γυναίκα να απευθυνθεί στον γιατρό. Πολλές γυναίκες θορυβούνται και μάλιστα έντονα όταν διαπιστώσουν ότι έχουν πρόβλημα με την περίοδό τους και απευθύνονται σε εμάς. Και πολύ σωστά πράττουν γαιτί θα πρέπει πρώτα να αποκλειστεί οποιοδήποτε άλλο αίτιο που θα προκαλούσε αυτή την διαταραχή του κύκλου. Εάν αποδειχθεί ότι δεν υπάρχει άλλο αίτιο με την εξέταση τότε θα σας ζητηθεί να κάνετε έναν ορμονικό έλεγχο. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που διαπιστώθηκε ότι υπάρχει διαταραχή της λειτουργίας του θυρεοειδή αδένα με κύρια εικόνα την διαταραχή του κύκλου. Όταν αναφέρουμε κύρια εικόνα εννοούμε αυτό έγινε η αιτία μία γυναίκα να επισκεφθεί τον γιατρό. Πολλές γυναίκες δεν δίνουν σημασία σε κάποιες αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα ή στην συμπεριφορά του οργανισμού τους και δεν απευθύνονται άμεσα στον γιατρό. Η διαταραχή του κύκλου όμως τις οδηγεί σε εξέταση. Η σωστή αγωγή για την εύρυθμη λειτουργία του θυρεοειδή αδένα θα οδηγήσει και σε διόρθωση του κύκλου. Το θέμα με τον θυρεοειδή αδένα και την σωστή λειτουργία του είναι ότι η αγωγή σπάνια διακόπτεται.
Οι διαταραχές των επινεφριδιακών ορμονών αποτελούν ένα μεγάλο κομμάτι της Ενδοκρινολογίας και απασχολούν συχνά και εμάς τους Γυναικολόγους αλλά και τους Ενδοκρινολόγους. Τα πιο "αθώα" αίτια που θα διαταράξουν την σωστή λειτουργία και έκκριση ορμονών από τα επινεφρίδια είναι ο εντατικός αθλητισμός-πρωταθλητισμός, οι δίαιτες και το stress. Στις περιπτώσεις όπου εμφανίζεται υπερανδρογοναιμία (αύξηση των ανδρογόνων στον οργανισμό) απαιτείται σωστός έλεγχος για να βρεθεί ο τόπος της αυξημένης παραγωγής ανδρογόνων. Η παραμονή της υπερανδρογοναιμίας για κάποιο χρονικό διάστημα στον οργανισμό, το οποίο διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο, θα οδηγήσει σε Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών με τις ανάλογες επιπτώσεις.
Η διαταραχή των ωοθηκικών ορμονών θα οδηγήσει σε διαταραχές της ωορρηξίας και φυσικά και της περιόδου. Η εικόνα δεν διαφέρει από την κατάσταση της υπερανδρογοναιμίας ειδικά όταν αφορά την ωορρηξία. Διαταραχές της έκκρισης προγεστερόνης από το Ωχρό Σωμάτιο θα οδηγήσουν σε μικρότερης διάρκειας κύκλο. Οι ωοθήκες όπως αποδείχθηκε εδώ και χρόνια έχουν υποδοχείς για πολλές ορμόνες του οργανισμού. Μία από αυτές είναι η Ινσουλίνη. Τα τελευταία χρόνια δίνουμε πρωτεύοντα διαγνωστικό ρόλο στην συμπεριφορά της Ινσουλίνης όσον αφορά την λειτουργία της ωοθήκης.
Οι ορμόνες της Υπόφυσης επηρεάζονται άμεσα η μία από την άλλη. Οποιαδήποτε διαταραχή κάποιας από ατές τις ορμόνες εύκολα θα προκαλέσει διαταραχή της ισορροπίας του κύκλου. Πιο συχνά αίτια είναι οι διαταραχές των επιπέδων της Προλακτίνης αλλά και της TSH (θυρεοειδοτρόπου ορμόνης). Αυτό δεν σημαίνει ότι μόνο αυτές μπορούν να διαταράξουν την φυσιολογία του κύκλου.
Η σημαντική αύξηση των υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων στην χώρα μας αποτελεί μία δύσκολα αντιμετωπίσιμη ομάδα ανθρώπων με πολλές και σοβαρές ορμονικές διαταραχές. Ο λιπώδης ιστός που παλαιότερα πιστεύαμε ότι αποτελεί απλά "αποθήκη" λίπους για τον ανθρώπινο οργανισμό, τελικά αποδείχθηκε ότι αποτελεί έναν αδένα έκκρισης ορμονών οι οποίες παραβλάπτουν όχι μόνο τον κύκλο αλλά όλο το ορμονικό μας σύστημα. Η δυσκολία στα περιστατικά αυτά είναι ότι η θεραπεία έγκειται στο ότι είναι προτιμότερο να απομακρυνθεί ο πλεονάζων λιπώδης ιστός.
Οι ορμονικές διαταραχές πέρα από τις σωματικές εκδηλώσεις που μπορούν να προκαλέσουν και οι οποίες είναι χαρακτηριστικές ανάλογα με την διαταραχή που υπάρχει, επηρεάζουν ταυτόχρονα και την γονιμότητα της γυναίκας. Μία ορμονική διαταραχή όταν επηρεάζει την ωορρηξία επηρεάζει άμεσα την γονιμότητα. Επηρεασμός της γονιμότητας βέβαια δεν σημαίνει απαραίτητα και "υπογονιμότητα" ή "στειρότητα". Πρόκειται για τελείως διαφορετικές καταστάσεις και δεν πρέπει να συγχέονται στην σκέψη μας έτσι απλά. Η διόρθωση μίας απλής ορμονικής διαταραχής εύκολα οδηγεί σε επανεμφάνιση της "σωστής" κυκλικότητας της ωορρηξίας και της περιόδου και λύνει το πρόβλημα.
Μέσα από την ενότητα της Ενδοκρινολογίας προσπαθήσαμε με απλά λόγια να δώσουμε μία εικόνα για το τι είναι το Ενδοκρινικό σύστημα και τις διαταραχές του. Το Ενδοκρινικό σύστημα της γυναίκας και του άνδρα είναι πανομοιότυπο, δεν υπάρχουν δηλαδή ορμόνες αποκλειστικά "θηλυκές" ή "αρσενικές". Υπάρχουν οι ίδιες ορμόνες με διαφορετικότητα μόνο στον ρυθμός έκκρισης και στον τελικό στόχο, ειδικά όσον αφορά το αναπαραγωγικό σύστημα.
