Υπάρχει μία διαδικασία στην ορμονική λειτουργία που ονομάζεται παλίνδρομη αλληλορύθμιση. Με απλά λόγια η διαδικασία αυτή είναι η εξής χρησιμοποιώντας σαν παράδειγμα τον άξονα ΥΥΘ:
- Ο υποθάλαμος απελευθερώνει την ορμόνη TRH (ορμόνη έκκρισης της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης) η οποία δρα στην Υπόφυση
- Η Υπόφυση λόγω της επίδρασης της TRH, εκκρίνει την TSH (θυρεοειδοτρόπος ορμόνη) η οποία δρα στον Θυρεοειδή
- Ο Θυρεοειδής αδένας λόγω της επίδρασης της TSH απελευθερώνειτην θυροξίνη (Τ4)
- Η θυροξίνη δρα στην Υπόφυση αναστέλοντας την απελευθέρωση επιπλέον TSH
Το φαινόμενο αυτό λέγεται αρνητική παλίνδρομη αλληλορύθμιση. Δηλαδή το τελικό προϊόν (Τ4) αποτελεί το μήνυμα για να σταματήσει η παραγωγή του και να μην γίνει ανεξέλεγκτη. Εκτός από την αρνητική υπάρχει και η θετική μορφή του φαινομένου, όπου το τελικό προϊόν ενισχύει την απελευθέρωσή του.
Με τον ίδιο μηχανισμό, η ΤSH και η T4 επιδρούν θετικά ή αρνητικά στον Υποθάλαμο και στην Υπόφυση και προκαλούν αναστολή ή διέγερση των γοναδοτροπινών με αποτέλεσμα να διαταράσσουν τον φυσιολογικό κύκλο. Η λειτουργία του θυρεοειδή αδένα λοιπόν όπως και των επινεφριδίων μας αφορά σε κάθε περίπτωση όπου μία γυναίκα παραπονείται για διαταραχές της περιόδου. Λόγω των ιδιαίτερων γενετικών γνωρισμάτων που έχει κάθε άνθρωπος υπάρχει μία ποικιλομορφία τόσο στις διαταραχές που θα εκδηλώσει σαν οργανισμός όσο και στα επίπεδα των ορμονών που θα εκδηλώσει την διαταραχή. Συμβαίνει μερικές φορές μία μικρή μόνο διαταραχή των επιπέδων των ορμονών να επιφέρει μία δυσανάλογη έντονη εικόνα από πλευράς οργανισμού (αιμορραγία ή αμηνόρροια) η οποία θορυβεί μία γυναίκα. Απαιτείται όμως ψυχραιμία και καλή συνεργασία ώστε να ολοκληρωθεί ο έλεγχος σωστά και να αντιμετωπιστεί το θέμα οριστικά.
Φυσικά η διερεύνηση της διαταραχής του κύκλου δεν περιλαμβάνει μόνο τα επίπεδα των ορμονών αλλά και την ανατομική ακεραιότητα του γεννητικού συστήματος αλλά και μία πληθώρα άλλων παθολογικών καταστάσεων που μπορούν να επηρεάσουν τον κύκλο.
Ορμονικές Διαταραχές