Ο ιός HIV (human immunodeficiency virus) έχει τελείως διαφορετική συμπεριφορά από τους άλλους ιούς. Δεν προσβάλλει νεύρα (όπως οι ιοί του έρπη), επιθηλιακά κύτταρα (όπως οι ιοί HPV) ή όργανα (όπως οι ιοί της ηπατίτιδας). Αντιθέτως, προσβάλλει την "καρδιά" του ανθρώπινου αμυντικού συστήματος, τα λεμφοκύτταρα, με αποτέλεσμα να αφήνει εκτεθειμένο τον ανθρώπινο οργανισμό σε οποιαδήποτε "επίθεση" δεχθεί από ιού ή βακτήρια. Το αποτέλεσμα είναι τραγικό γιατί χωρίς αμυντικό σύστημα ο ασθενής με AIDS κινδυνεύει να πεθάνει από ένα κοινό κρυολόγημα.

Η δημιουργία και χορήγηση νέων αντιρετροϊκών φαρμάκων (HAART) επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου με αποτέλεσμα να μειώνεται σταδιακά και η θνητότητα. Η νόσος αυτή, πλέον θεωρείται χρόνια νόσος και όχι θανατηφόρα νόσος, με την προϋπόθεση ότι οι ασθενείς αυτοβούλως δεν διακόπτουν τη θεραπεία τους, γιατί και η ψυχολογία των ασθενών τους οδηγεί στο να παίρνουν αποφάσεις που δεν τους ωφελούν.

Ο ιός μεταδίδεται:

• μέσω της  σεξουαλικής επαφής (πρωκτική, κολπική, στοματική) χωρίς προφυλακτικό
• μέσω της χρήσης αιχμηρών αντικειμένων (ξυραφάκια, βελόνες, σύριγγες) με HIV οροθετικό άτομο και από
• μία HIV οροθετική μητέρα στο νεογνό κατά τη διάρκεια της κύησης, του τοκετού και του θηλασμού. 

Ο ιός δεν μεταδίδεται μέσω:

• της καθημερινής κοινωνικής επαφής (χειραψία, αγκαλιά, φιλί στο μάγουλο),
• των κουνουπιών ή άλλων εντόμων, 
• της χρήσης οικιακών σκευών,
• του σάλιου, 
• των δακρύων, 
• του ιδρώτα, 
• του αέρα ή 
• του νερού