Σύμφωνα με τον ορισμό της υγείας, όπως αυτός έχει διατυπωθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η υπογονιμότητα αποτελεί διαταραχή της υγείας και χρήζει αντιμετώπισης. Η τεκνοποίηση και η δημιουργία οικογένειας θεωρούνται δικαίωμα του κάθε ανθρώπου. Η σύγχρονη ιατρική επιστήμη με τη βοήθεια της μοριακής Βιολογίας αλλά και η τεχνολογική εξέλιξη πασχίζουν πάνω στον τομέα αυτό και καθημερινά προκύπτουν συνεχώς νέα δεδομένα, άλλα αξιοποιήσιμα και άλλα με θεωρητικό χαρακτήρα. Την τελευταία δεκαετία οι εξελίξεις στην ιατρική τόσο στον τομέα της Παθολογίας όσο και στον τομέα της χειρουργικής είναι ραγδαίες. Η ανάγκη για βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών Υγείας με όσο το δυνατόν τη μείωση της ταλαιπωρίας του ασθενούς έχει οδηγήσει τον κόσμο της τεχνολογίας σε μια άνευ προηγούμενου κινητοποίηση. Το όραμα κάποιων ανθρώπων, να μπορεί ένας άνθρωπος, όπου και αυτός βρίσκεται, να δέχεται την καλύτερη ιατρική και χειρουργική φροντίδα, πλησιάζει στο να γίνει πραγματικότητα.
Yπογονιμότητα
Η υπογονιμότητα ορίζεται ως η αδυναμία ενός ζευγαριού να επιτύχει σύλληψη και να αποκτήσει τέκνο έπειτα από τουλάχιστον ένα έτος τακτικών σεξουαλικών επαφών χωρίς αντισυλληπτική προστασία. Δεν είναι μια κολλητική ασθένεια και βιώνοντάς το ένα ζευγάρι δεν σημαίνει ότι αφορά όλους και δεν χρειάζεται να δημιουργείται πανικός. Δεν πρέπει να συγχέεται με την «στειρότητα», που είναι η απόλυτη βιολογική αδυναμία τεκνοποίησης (για παράδειγμα, μια γυναίκα που έχει υποβληθεί σε ολική αφαίρεση μήτρας και ωοθηκών αδυνατεί προφανώς να τεκνοποιήσει).
Αίτια υπογονιμότητας
Η συχνότητα της υπογονιμότητας είναι σχεδόν η ίδια στους άνδρες και τις γυναίκες. Μετά τον ενδελεχή διαγνωστικό έλεγχο, παραμένει ανεξήγητη μόνο στην μειονότητα των ζευγαριών. Σε πολύ αδρές γραμμές, η υπογονιμότητα οφείλεται είτε σε φλεγμονές του γεννητικού συστήματος, είτε σε ο ρμονικές διαταραχές (και οι μεν και οι δε προκαλούν συγκεκριμένες δυσλειτουργίες). Στην Ελλάδα μάλιστα, θεωρείται ότι ο μεγάλος αριθμός αμβλώσεων, καθώς και διάφορες λοιμώξεις του γεννητικού συστήματος που δεν καταπολεμούνται εγκαίρως και επαρκώς, προκαλούν χρόνιες φλεγμονές και οδηγούν τελικά σε υπογονιμότητα.
Διάγνωση
Πριν από οποιαδήποτε θεραπεία χρειάζεται να τεθεί μια σαφής διάγνωση. Η διάγνωση της υπογονιμότητας τίθεται από εξειδικευμένο ιατρό (γυναικολόγο ή ουρολόγο-ανδρολόγο, ανάλογα με την περίπτωση). Εκτός από την κλινική εξέταση και την λεπτομερή λήψη του ιατρικού ιστορικού του ζευγαριού, ο διαγνωστικός έλεγχος μπορεί να συμπεριλάβει:
- μικροβιολογικές εξετάσεις (συνήθως καλλιέργεια σπέρματος και κολπικού υγρού)
- εργαστηριακές αναλύσεις αίματος,
- σπέρματος και τραχηλικής βλέννης ειδικές απεικονιστικές εξετάσεις (υπερηχογράφημα κάτω κοιλίας ή οσχέου, υστεροσαλπιγγογραφία, αξονική ή μαγνητική τομογραφία)
- κολποσκόπηση,
- πεοσκόπηση χειρουργικές επεμβάσεις (υστεροσκόπηση, λαπαροσκόπηση)
- άλλες ειδικές εξετάσεις και αναλύσεις (ανοσολογικές, σπέρματος, μοριακές αναλύσεις ενδομητρίου & σπέρματος κ.λπ.)
Η ορθή διάγνωση είναι εξαιρετικά σημαντική, διότι αυτή καθοδηγεί την επιλογή της θεραπευτικής στρατηγικής. Διεθνώς διαφαίνεται πλέον η τάση για εξατομικευμένη θεραπεία, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του κάθε ζευγαριού. Είναι επομένως χρήσιμο τα ζευγάρια να απευθύνονται σε οργανωμένες ιατρικές Μονάδες, είτε μετά από σύσταση του γενικού τους παθολόγου, είτε του ειδικευμένου επιστήμονα με τον οποίον είχαν την πρώτη τους επαφή, είτε ακόμη και απ' ευθείας. Έτσι το ζευγάρι δεν υποχρεώνεται σε άσκοπες ή πολλαπλές εξετάσεις και σε αποσπασματικές ή ημιτελείς διαγνωστικές διαδικασίες, ενώ μειώνεται και ο χρόνος αναμονής από την διαπίστωση του προβλήματος μέχρι την κατάστρωση του σχεδίου αντιμετώπισής του.
Θεραπεία της υπογονιμότητας
Για την επιλογή της κατάλληλης θεραπευτικής στρατηγικής πρέπει να σταθμιστούν προσεκτικά όλα τα δεδομένα και το ζευγάρι να οδηγηθεί, με την βοήθεια της θεραπευτικής ομάδας, σε μια νηφάλια και καθαρή απόφαση. Παράγοντες όπως η ηλικία της γυναίκας και οι οικονομικές δυνατότητες του ζευγαριού πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπ' όψιν, δεδομένου ότι η διάγνωση και η θεραπεία της υπογονιμότητας μπορεί μερικές φορές να αποβεί και χρονοβόρος και δαπανηρή. Ανάλογα με την διάγνωση, προσφέρονται διαφορετικές επιλογές. Οι απλούστερες είναι:
- Φαρμακευτική αγωγή για την καταπολέμηση λοιμώξεων.
- Φαρμακευτική αγωγή για την ρύθμιση ή την διέγερση της λειτουργίας των ωοθηκών ή των όρχεων.
- Χειρουργική επέμβαση για την θεραπεία ανατομικών προβλημάτων του αναπαραγωγικού συστήματος, ή ενδομητρίωσης.
- Συνδυασμός φαρμακευτικής και χειρουργικής θεραπείας, εάν αυτό κριθεί απαραίτητο.
Εάν αυτές οι μέθοδοι δεν αποδώσουν, ή εάν η εφαρμογή τους είναι περιττή, απαιτείται η προσφυγή σε πιο πολύπλοκες μεθόδους. Αυτές ονομάζονται μέθοδοι ή τεχνικές Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΙΥΑ).
ΔΕΚΑ ΤΡΟΠΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΑΥΞΗΣΕΤΕ ΤΗΝ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΣΑΣ
1. Κόψτε την καφεΐνη
Οι μεγάλες ποσότητες καφεΐνης στον οργανισμό αυξάνουν τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα του σπέρματος. Μία έρευνα έδειξε ότι παραπάνω από 3 φλιτζάνια καφέ την ημέρα μπορεί να μειώσει κατά το ήμισυ την ικανότητα μίας γυναίκας να συλλάβει.
2. Περιορίστε το αλκοόλ
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει αποβολή στις γυναίκες και μείωση της κινητικότητας του σπέρματος στους άνδρες. Επίσης καταστρέφει σημαντικές βιταμίνες, που βοηθούν στη σύλληψη, όπως οι Ε, C και ο ψευδάργυρος.
3. Πίνετε πολλά υγρά
Πρέπει να πίνετε πολλά υγρά την ημέρα, όπως φρέσκους χυμούς και έξι με οκτώ ποτήρια νερό, χωρίς να υπολογίζουμε τις κούπες καφέ ή τσάι που καταναλώνουμε. Έτσι, βοηθάμε τον οργανισμό μας να «καθαρίσει» και να αποτοξινωθεί.
4. Υιοθετείστε υγιεινή & ισορροπημένη διατροφή
Μία αλλαγή στην καθημερινή σας διατροφή μπορεί να βοηθήσει ώστε να αυξηθεί η γονιμότητά σας. Τα ζευγάρια που θέλουν να κάνουν παιδιά πρέπει να υιοθετήσουν ορθές διατροφικές συνήθειες τουλάχιστον τέσσερις μήνες πριν ξεκινήσουν να προσπαθούν για μία εγκυμοσύνη. Συνίσταται να αυξήσετε τη λήψη ελαίων ωμέγα 3 και ωμέγα 6, τα οποία είναι δυνατοί ορμονικοί εξισορροπητές. Τα έλαια αυτά βρίσκονται στους ξηρούς καρπούς, στους σπόρους και στα λιπαρά ψάρια. Προσπαθήστε να καταναλώνετε οργανικές τροφές, φρέσκα λαχανικά και ψωμί ολικής αλέσεως. Η λήψη της βιταμίνης του φολικού οξέως έχει αποδειχθεί ότι ελαττώνει σημαντικά την εμφάνιση δισχιδούς ράχης στα έμβρυα.
5. Προσέξτε το βάρος σας
Όταν το λίπος που παράγει ο οργανισμός μας πέφτει κάτω από ένα συγκεκριμένο επίπεδο, τότε το σώμα μας σταματάει να παράγει ωάρια. Άλλες έρευνες δείχνουν ότι η υπερβολική ύπαρξη λίπους στην κοιλιακή χώρα επηρεάζει αρνητικά τη ρύθμιση των ορμονών μίας γυναίκας, εμποδίζοντας την ωορρηξία. Η συσσώρευση λίπους στους μηρούς και στη λεκάνη υποδηλώνει την προετοιμασία του σώματος να αντεπεξέλθει σε επιπλέον απαιτήσεις. Επίσης, μελέτες αποδεικνύουν ότι οι υπέρβαροι άνδρες μπορεί να έχουν μειωμένα επίπεδα τεστοστερόνης, γεγονός που επηρεάζει τη λειτουργία του σπέρματος.
6. Κόψτε το κάπνισμα
Το χρόνιο κάπνισμα «δηλητηριάζει» τις ωοθήκες. Ο καπνός ελαττώνει την ικανότητα των ωοθηκών να παράγουν υγιή ωάρια. Μία βαριά καπνίστρια θα φτάσει στην εμμηνόπαυση περίπου 5 χρόνια νωρίτερα από μία μη-καπνίστρια. Όσον αφορά τους άνδρες, το κάπνισμα είναι τοξικό για το σπέρμα, επηρεάζοντας κυρίως την ποιότητά του.
7. Προσοχή στα παυσίπονα
Πολύ γνωστά παυσίπονα, όταν καταναλώνονται κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας, παρεμποδίζουν τη σωστή λειτουργία των ορμονών που σχετίζονται με αυτή, μειώνοντας έτσι τις πιθανότητές σας να συλλάβετε σε αυτό τον συγκεκριμένο κύκλο.
8. Χαλαρώστε - Ηρεμήστε
Η ιδανική θερμοκρασία του σπέρματος είναι κατά ένα βαθμό μικρότερη από τη θερμοκρασία του σώματος. Η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ανδρική γονιμότητα. Συνίσταται λοιπόν οι άνδρες να φορούν εσώρουχα και ρούχα που επιτρέπουν στο σώμα να «αναπνέει».
9. Κάντε τακτικά εξετάσεις
Φροντίστε να κάνετε ιατρικές εξετάσεις τακτικά για σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, όπως για χλαμύδια, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή των γεννητικών οργάνων, που με τη σειρά της προκαλεί φράξιμο των σαλπίγγων.
10. Απαραίτητη η άσκηση
Πριν μείνετε έγκυος, είναι σημαντικό να βρίσκεστε στην καλύτερη δυνατή φυσική κατάσταση. Η σωματική άσκηση θα βελτιώσει το σφρίγος, την ευλυγισία και τη δύναμή σας, και θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε καλύτερα την επιπλέον ένταση με την οποία θα επιβαρυνθεί το σώμα σας προκειμένου να ανταπεξέλθει στην εγκυμοσύνη.
ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ
Νέα εποχή στην χειρουργική γυναικολογία.
Θεματικά αποτελέσματα έχει η χρήση ρομπότ στην χειρουργική. Πρόκειται για την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, εξέλιξη της ενδοσκοπικής χειρουργικής, η οποία πλέον εφαρμόζεται και στη χώρα μας.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής:
- Είναι μια ελάχιστα επεμβατική και ελάχιστα τραυματική μέθοδος, εξαιτίας της ακρίβειας με την οποία γίνονται οι κινήσεις του γιατρού.
- Επιτρέπει στον χειρουργό να έχει τρισδιάστατη (3D) εικόνα του χειρουργικού πεδίου, σε πολύ μεγάλη μεγέθυνση. Επιπλέον, βλέπει άριστα σε σημεία που μέχρι σήμερα δεν υπήρχε καμία οπτική πρόσβαση και χειρουργεί σε απρόσιτα μέχρι σήμερα σημεία με απόλυτη ασφάλεια και ακρίβεια.
- Δίνει στον χειρουργό τη δυνατότητα να πραγματοποιεί δύσκολους χειρουργικούς χειρισμούς. Τα χειρουργικά εργαλεία των ρομποτικών βραχιόνων μπορούν να πραγματοποιήσουν όχι μόνον όλες τις κινήσεις που πραγματοποιεί το ανθρώπινο χέρι, με μεγάλη δεξιότητα και ακρίβεια, αλλά και πολύ περισσότερες, καθώς περιστρέφονται σχεδόν κατά 360 μοίρες μέσα στο χειρουργικό πεδίο.
- Εξασφαλίζει ελάχιστη απώλεια αίματος.
- Παρέχει στον χειρουργό μεγαλύτερη άνεση κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Σε αντίθεση με τη συνηθισμένη χειρουργική πρακτική, η ρομποτική χειρουργική επιτρέπει στον χειρουργό να πραγματοποιεί τις επεμβάσεις καθισμένος, μέσα σε ένα προσεκτικά σχεδιασμένο και εργονομικά άριστο περιβάλλον. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται ο κάματος του χειρουργού, με πολύ σημαντικά πλεονεκτήματα, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις πολύωρων επεμβάσεων.
- Προκαλεί πολύ λίγο πόνο.
- Μειώνει σημαντικά τον χρόνο παραμονής στο νοσοκομείο, άρα και το κόστος νοσηλείας.
- Δίνει τη δυνατότητα στον χειρουργό να προετοιμάσει την επέμβαση στον H/Y, χρησιμοποιώντας τις εικόνες των εσωτερικών οργάνων των ασθενών που προκύπτουν από τις εξετάσεις τους.
- Έχει καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα – δεν αφήνει ουλές.
- Συνοδεύεται από ταχύτερη ανάρρωση και επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες.
- Ελαχιστοποιεί την πιθανότητα διεγχειρητικών και μετεγχειρητικών επιπλοκών
Υπογονιμότητα – Χειρουργική αντιμετώπιση
Η αδυναμία επίτευξης μίας επιθυμητής εγκυμοσύνης από πολλά ζευγάρια στις μέρες μας τείνει να πάρει διαστάσεις μάστιγας. Οι παράγοντες οι οποίοι μπορεί να επηρεάσουν την γονιμότητα είναι πάρα πολλοί και ερευνώνται μόνο όταν εμφανιστεί το πρόβλημα σε ένα ζευγάρι και όχι νωρίτερα. Ο χαρακτηρισμός ενός ζευγαριού ως υπογόνιμου ελάχιστα βοηθάει στην ψυχολογία του και στη θέληση να εξαντλήσει όλα τα μέσα που διαθέτουμε σήμερα για την επίτευξη μιας εγκυμοσύνης.
Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που προκαλούν υπογονιμότητα είναι η παθολογία των γυναικείων γεννητικών οργάνων η οποία μας αναγκάζει να επέμβουμε χειρουργικά. Ειδικότερα τα προβλήματα τα οποία παρουσιάζονται είναι τα εξής.
- Ινομυώματα
- Προβλήματα από τις σάλπιγγες (σαλπιγγίτιδα, υδροσάλπιγγες)
- Συμφύσεις στην περιοχή των γεννητικών οργάνων
- Ενδομητρίωση
Όλοι αυτοί οι παράγοντες, ο καθένας με διαφορετικό τρόπο, επηρεάζει την γονιμότητα μιας γυναίκας. Τα ινομυώματα είναι ικανά να προκαλέσουν αποβολή. Όλοι οι άλλοι όμως εμποδίζουν τη σύλληψη σε πολύ μεγάλο βαθμό. Δεν είναι σπάνιο σε μια γυναίκα η οποία δεν είχε ποτέ εγκυμοσύνη να υπάρχουν συμφύσεις, ενδομητρίωση ή μη λειτουργικές σάλπιγγες.
Η Ρομποτική Χειρουργική με το εξελιγμένο ρομποτικό σύστημα DaVinci επιτρέπει να πραγματοποιούμε εξαιρετικά λεπτές επεμβάσεις με εξαιρετική ακρίβεια και λεπτομέρεια. Επεμβάσεις όπως η πλαστική των σαλπίγγων, γίνονται πλέον με εργαλεία μικροχειρουργικής κάτω από τον πλήρη έλεγχο του γυναικολόγου σε ένα εξαιρετικά ασφαλές περιβάλλον. Τα πλεονεκτήματα το οποία μας προσφέρει η τεχνολογία αυτή και που αναφέρονται νωρίτερα στο κείμενο είναι τεράστια. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι πολλά ζευγάρια στις μέρες μας έχουν πετύχει τον πολυπόθητο στόχο τους. Η σωστή εκμετάλλευση της τεχνολογίας προς όφελος του ανθρώπου φέρνει καθημερινά εξαιρετικά αποτελέσματα στον τομέα αυτό. Και φυσικά αυτό το οποίο είναι σίγουρο είναι το γεγονός ότι η προσπάθεια κάθε μέρα γίνεται εντατικότερη και πιο αποτελεσματική.