η ήβη έχει 3 στάδια:
- την θηλαρχή: θηλαρχή είναι η έναρξη σταδιακής αύξησης του μεγέθους του στήθους
- την αδρεναρχή: ανάπτυξη του τριχωτού στα σημεία που έχουν καθοριστεί γενετικά στα κορίτσια (εφήβαιο, μασχάλες). Εφήβαιο είναι η περιοχή του σώματος που αντιστοιχεί στο ύψος της λεκάνης (πυέλου).
- την εμμηναρχή: είναι το τελευταίο στάδιο της ήβης. Αφορά την εμφάνιση της περιόδου και σηματοδοτεί την πλήρη ωρίμανση και συνεργασία των εγκεφαλικών κέντρων. Συνήθως τα 2 προαναφερόμενα στάδια προηγούνται.
Όλα αυτά θα συμβούν αφού πρώτα ολοκληρωθεί η ωρίμανση του υπεύθυνου δικτύου εγκεφαλικών πυρήνων. Χρειάστηκαν πολλά χρόνια ερευνών για να διαπιστωθεί ότι τα υπεύθυνα αυτά κέντρα είναι τα εξής: φλιός του εγκεφάλου, επίφυση, αμυγδαλή, ιππόκαμπος. Για κάθε πρόβλημα που μπορεί να αφορά την ήβη και την τελική διαμόρφωση του γυναικείου σώματος, πρώτα από όλα διερευνάται ο εγκέφαλος είτε άμεσα (αξονική ή μαγνητική τομογραφία) είτε έμμεσα (ορμονικά επίπεδα).
Οι ηλικίες που εμφανίζεται η έμμηνος ρύση όπως αναφέραμε κυμαίνεται σε μεγάλο εύρος ηλικιών. Το μεγαλύτερο ποσοστό κοριτσιών όμως θα εμφανίσει έμμηνο ρύση μεταξύ 11 και 13 ετών (ποσοστό άνω του 85%). Αυτό δεν σημαίνει ότι το υπόλοιπο 15% έχει κάποιο πρόβλημα. Συνήθως περιμένουμε την ηλικία των 17 ετών πριν ξεκινήσει ο έλεγχος αλλά βέβαια αυτό το κάνουμε σε κορίτσια που έχουν ολοκληρώσει τα δύο προηγούμενα στάδια της ήβης (θηλαρχή, αδρεναρχή) και έχουν φυσιολογικό ύψος και εμφάνιση για την ηλικία τους. Αν δεν έχουν γίνει τα παραπάνω,ό έλεγχος ξεκινά πολύ νωρίτερα ανάλογα με την κάθε περίπτωση.
Οι παιδίατροι είναι οι υπεύθυνοι γιατροί για τον έλεγχο της ανάπτυξης κάθε παιδιού. Ελέγχουν κάθε χρόνο την ανάπτυξη και τις μεταβολές στο σώμα και εάν χρειαστεί θα συμβουλεύσουν τους γονείς να απευθυνθούν σε ειδικά κέντρα. Σε αυτά οι Αναπτυξιολόγοι (γιατροί εξειδικευμένοι σε θέματα ανάπτυξης) θα καθοδηγήσουν τον έλεγχο που απαιτείται.
Είναι αλήθεια ότι η εμφάνιση της περιόδου σε μικρότερη ηλικία από τον μέσο όρο ηλικιών θα επηρεάσει το τελικό ύψος των κοριτσιών. Αυτό όφείλεται σε πρόωρη σύγκλειση των επιφύσεων των οστών. Σε περιπτώσεις κοριτσιών που η περίοδος εμφανίζεται νωρίς ηλικιακά οι γονείς θα πρέπει να απευθυνθούν στα προαναφερόμενα ειδικά κέντρα ώστε να ανευρεθεί ο λόγος. Αποφεύγουμε να χρησιμοποιήσουμε την λέξη 'αίτιο' γιατί μπορεί αυτή η πρόωρη εμφάνιση περιόδου να είναι ένα οικογενειακό χαρακτηριστικό.
Επειδή η ήβη, ιδιαίτερα στα κορίτσια, συνοδεύεται από μεγάλες αλλαγές στο σώμα και στην ψυχοσύνθεση, οι γονείς και κυρίως η μητέρα έχει τον πρώτο λόγο. Είναι η πρώτη που θα συμβουλεύσει και θα συμπαρασταθεί στο κορίτσι της σε όλες αυτές τις επερχόμενες αλλαγές. Θα πρέπει να είναι καλά προετοιμασμένη ώστε να δεχτεί ακόμα και παράπονα ή και κάποια έκρηξη από μέρους του παιδιού. Πιστεύουμε πάντως ότι οι Ελληνίδες μητέρες κάνουν πολύ αξιόλογη δουλειά στον τομέα αυτό.