Ποια είναι αυτή η αρχική προϋπόθεση που θα συμβάλλει στην έναρξη του τοκετού ενός εμβρύου φυσιολογικού βάρους τις τελευταίες εβδομάδες της κύησης. Αρκετές εβδομάδες πριν από τον τοκετό, εμφανίζονται πόνοι, "σφιξίματα" της μήτρας. Η μήτρα είναι ένας τεράστιος μυς κατανεμημένος σε 3 στρώματα. Οι πόνοι της μήτρας είναι σύσπαση μυϊκή, κράμπα δηλαδή. Αυτοί οι πόνοι που ξεκινούν από νωρίς ονομάζονται συστολές Braxton-Hicks και ουσιαστικά είναι ένα στάδιο "εκπαίδευσης" της μήτρας. Πολλές γυναίκες τις καταλαβαίνουν, άλλες όχι και τόσο αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν συμβαίνουν. Συμβαίνουν απλά δεν γίνονται αντιληπτές.
Όσο πλησιάζουμε προς το τέλος της εγκυμοσύνης, οι συστολές αυτές αυξάνουν:
- σε ένταση
- σε συχνότητα
οπότε γίνονται πλέον αντιληπτές. Τώρα πια ονομάζονται "προπαρασκευαστικές" γιατί η μήτρα προετοιμάζεται για τον τοκετό. Οι συστολές αυτές όμως έχουν και έναν άλλο σκοπό. Να οδηγήσουν την "προβάλλουσα μοίρα" του εμβρύου στην είσοδο της πυέλου (λεκάνης) της μητέρας. Προβάλλουσα μοίρα είναι το μέρος του σώματος του εμβρύου που είναι πιο κοντά στον κόλπο. Σε πρωτοτόκο (πρώτη εγκυμοσύνη) θέλουμε η προβάλλουσα μοίρα του εμβρύου να είναι η κεφαλή του. Αν δεν είναι η κεφαλή και είναι π.χ. ο γλουτός, λαμβάνουμε υπόψη μας διάφορους παράγοντες (μέγεθος εμβρύου, μέγεθος προβάλλουσας μοίρας, διάμετρο πυέλου) ώστε να εκτιμήσουμε εάν είναι εφικτό να προχωρήσουμε σε φυσιολογικό τοκετό. Ας ασχοληθούμε όμως προς το παρόν με την περίπτωση που το έμβρυο προβάλλει με την κεφαλή.
Η ιδανική στάση του εμβρύου σε γυναίκα πρωτοτόκο είναι:
- να προβάλλει το κεφαλάκι του στην πύελο
- να είναι σε πρηνή θέση (μπρούμυτα) στην κοιλιά της μητέρας του
Και αυτό γιατί του επιτρέπει να στρίψει το κεφαλάκι του στο πλάϊ και να "σφηνωθεί" έτσι στην λεκάνη της μητέρας του. Αυτό ονομάζουμε "εμπέδωση". Το ίδιο το έμβρυο, με την εμπέδωση της κεφαλής του, δίνει το έναυσμα για να προχωρήσουν οι διαδικασίες που θα οδηγήσουν στον τοκετό μετά από λίγες ημέρες. Και αυτό γιατί ο τράχηλος της μήτρας πιεζόμενος πλέον από το κεφάλι του μωρού "στέλνει μηνύματα", εκκρίνει ουσίες και συμβάλλει στην έναρξη του τοκετού. Η έναρξη των ωδινών γίνεται από την ανώτερη μοίρα της μήτρας, που ονομάζεται πυθμένας της μήτρας.
Τις τελευταίες ημέρες πριν τον τοκετό:
- η μητέρα αισθάνεται πίεση χαμηλά στην λεκάνη (λόγω της εμπέδωσης του μωρού)
- αισθάνεται αύξηση των υγρών από τον κόλπο (λόγω της ωρίμανσης του τραχήλου)
- αισθάνεται δυνατότερους τους πόνους
Μαζί με όλα αυτά, βέβαια αυξάνει και η αγωνία της. Το άγχος στις περιπτώσεις αυτές είναι δικαιολογημένο, η μέλλουσα μητέρα κάθε άλλο παρά άνετα αισθάνεται και έχει συνέχεια το νου της στο αν θα καταλάβει τα σημάδια του τοκετού. Τις στιγμές αυτές χρειάζεται συμπαράσταση από το στενό περιβάλλον της και ενθάρρυνση. Αυτό που σίγουρα δεν χρειάζεται είναι οι ιστορίες φρίκης που όλο και κάποιος θα έχει έτοιμη μία να πει προσθέτοντας και το κατάλληλο σασπένς ώστε να προκαλέσει πρόσθετο άγχος. Προσπαθείστε να απομονώσετε ανθρώπους αυτής της κατηγορίας, στηριχτείτε στους ανθρώπους σας που στέκονται πραγματικά αρωγοί και οποιαδήποτε απορία έχετε ακόμα και αν ακούγεται αστεία, να την πείτε στον γιατρό σας. Τουλάχιστον θα έχετε μία απάντηση πιο έγκυρη.
Όσον αφορά το άγχος, αναφέραμε ότι είναι δικαιολογημένο, να προσθέσουμε ότι είναι εν μέρει υπερβολικό. Βέβαια, ένας αγχώδης άνθρωπος πάντοτε έτσι θα είναι αλλά υπάρχει και ο αντίλογος. Μία γυναίκα ποτέ δεν γεννάει μόνη της. Μαζί της είναι ο σύζυγός της, ο Γυναικολόγος, η Μαία και το προσωπικό της Αίθουσας Τοκετών του εκάστοτε Μαιευτηρίου. Επίσης, στο δωμάτιο που βρίσκεται, υπάρχει το ειδικό μόνιτορ που είναι μόνιμα συνδεδεμένο στην κοιλιά της και καταγράφει διαρκώς την καρδιακή συχνότητα του μωρού και την ένταση των συστολών της μήτρας. Η οργάνωση μίας σύγχρονης Αίθουσας Τοκετών είναι τέτοια ώστε η γυναίκα να αισθάνεται ασφαλής και για τον εαυτό της και για το παιδί της. Με όλα αυτά τα δεδομένα, το άγχος μόνο σαν προσωπική επιβάρυνση για την ηρεμία της ίδιας της γυναίκας ακούγεται, παρά σαν πραγματικό συναίσθημα.
